Begeleiding en bijstand bij politieverhoor en consult voorafgaand aan het politieverhoor
Zoals al eerder op de website aangegeven: bijstand bij een politieverhoor door een advocaat. Het lijkt overbodig. Zonder de bijstand van een straf advocaat (vooraf in consult of indien mogelijk bij) kan een verhoor bij de politie een ongewenste afloop hebben. “Zo heb ik dat niet bedoeld” of “dat heb ik niet gezegd” is een veelgehoorde opmerking.
Een goede voorbereiding op een verhoor is vaak essentieel. Welke tactiek c.q. houding is verstandig ? Moet u zich beroepen op uw zwijgrecht of is het beter om toch een verklaring af te leggen? Moet u een verklaring over uw persoonlijke omstandigheden afleggen of helemaal niets? In een consult vooraf kunt u met de advocaat de voor u beste strategie bespreken en bepalen.
Heeft u recht op bijstand c.q. begeleiding van een advocaat bij het verhoor?
Het antwoord is nee bij meerderjarigen. Bij minderjarigen ligt dat anders. Daar heeft de wetgever in de lijn van de jurisprudentie van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens gevolgd. Indien het niet om een (heel) klein strafbaar feit c.q. delict gaat, heeft de minderjarige recht op bijstand van een straf advocaat bij het verhoor.
Maar bij meerderjarige is de politie niet verplicht de advocaat bij het verhoor toe te laten. Wel heeft de meerderjarige net zoals de minderjarige recht om een advocaat voorafgaand aan het verhoor te spreken. In dit consult kunt u met de advocaat bespreken wat het beste is om te doen in het verhoor; een verklaring afleggen of een beroep doen op uw zwijgrecht.
Uiteraard kan de strafrecht advocaat aangeven dat u bijstand van een advocaat bij het verhoor wenst. In veel gevallen leert de praktijk dat dit wordt toegestaan (onder vaak strikte voorwaarden).
Voor welke type delict/misdrijf geldt wat?
Voor het recht op consult en/of bijstand van het verhoor wordt onderscheid gemaakt in een drietal categorieën: A, B en C-zaken.
Categorie A:
- zaken waarbij sprake is van een verdenking van een misdrijf dat voldoet aan de criteria voor de inzet van een Team Grootschalig Onderzoek (TGO): hiervan is sprake als het een misdrijf betreft
- waarop een strafbedreiging van twaalf jaar gevangenisstraf of meer staat, én
- dat kan worden getypeerd als een (mogelijk) opzettelijk levensdelict, zeer ernstig zedendelict, brandstichting met ernstige gevolgen, gijzeling, ontvoering en andere misdrijven tegen de lichamelijke integriteit, en
- waarbij een grote maatschappelijke impact kan worden verwacht;
- zaken waarin aan de aanhouding van verdachte projectmatig opsporingsonderzoek naar georganiseerde criminaliteit vooraf is gegaan;
- zaken waarbij sprake is van een verdenking van een misdrijf waarbij voorlopige hechtenis toegelaten is en waarvan redelijkerwijs valt aan te nemen dat zij zullen voldoen aan het begrip ‘gevoelige zaak’;
- zaken van verdachten in de leeftijd van twaalf tot en met vijftien jaar op de pleegdatum van het feit voor zover deze zaken betrekking hebben op een misdrijf waarbij voorlopige hechtenis toegelaten is;
- zaken van verdachten in de leeftijd van zestien en zeventien jaar op de pleegdatum van het feit en verdachten die naar het oordeel van de opsporingsambtenaar zijn aan te merken als een persoon met een kennelijk verstandelijke beperking of cognitieve functiestoornis, voor zover deze zaken betrekking hebben op misdrijven:
- met een strafbedreiging van twaalf jaar of meer, óf
- met een strafbedreiging van minder dan twaalf jaar, maar waarbij sprake is van een dode of evident zwaar lichamelijke letsel, óf
- dat een zedenmisdrijf behelst met een strafbedreiging van acht jaar of meer of waarbij sprake is van seksueel misbruik in een afhankelijkheidsrelatie.
Categorie B
- Zaken betreffende misdrijven waarbij voorlopige hechtenis toegelaten is en die niet vallen onder categorie A.
Categorie C
- Zaken betreffende misdrijven waarbij voorlopige hechtenis niet toegelaten is alsmede zaken betreffende overtredingen.
Vooral in de categorie A zaken zal de politie sneller geneigd zijn om een advocaat al vanaf het eerste verhoor aanwezig te laten zijn. Bij de categorie B zaken zal de advocaat zich inspannen indien gewenst, om bij dat verhoor aanwezig te zijn.
U bent uitgenodigd voor verhoor
Het kan gebeuren dat u van de politie een uitnodiging krijgt om u op het politiebureau te melden voor verhoor. In de uitnodiging zal de politie als het goed is ook vermelden dat u het recht heeft op advies c.q. consult van een advocaat.
Het kan zo zijn dat de politie alleen een verhoor van u wil afnemen omdat men u verdenkt van een klein strafbaar feit. Dan zal de politie een periode van maximaal zes uur gebruiken om een verklaring van u op te nemen. Bij deze kleinere feiten is het niet gebruikelijk om een advocaat bij het verhoor te hebben, maar het mag uiteraard wel. Soms kan het verstandig zijn om dat te doen. Het is in ieder geval verstandig om bij de zogenaamde categorie C zaken (zie hierboven) een advocaat vooraf te consulteren.
U dient zich te melden en zult worden aangehouden
In dit geval is het aannemelijk dat u verdacht wordt van een delict dat valt onder een categorie B feit. Voordat de politie met het eerste verhoor kan beginnen, krijgt u de mogelijkheid om een advocaat te raadplegen. Dat mag uw eigen advocaat zijn of de advocaat die piketdienst heeft.
Mr. Lodder heeft ruime ervaring op het gebied van het strafrecht en is lid van de Nederlandse Vereniging van Strafrechtadvocaten (NVSA).
ahladvocaten, Strafrecht Advocatenkantoor te Utrecht.
Klik hier om meer te weten te komen over strafrechtzaken in Utrecht.
Neem contact op